Ga naar de vernieuwde website van Advocaten.nl
In beroep bij de Hoge Raad in belastingzakenInleiding: Deze brochure geeft u informatie over het beroep in cassatie bij de Belastingkamer van de Hoge Raad tegen uitspraken van een belastingkamer van een gerechtshof, een douanekamer van het gerechtshof te Amsterdam, de Centrale Raad van Beroep. In deze brochure vindt u de belangrijkste regels waaraan u zich moet houden als u beroep in cassatie instelt, en als de andere partij beroep in cassatie heeft ingesteld.
De Hoge Raad beoordeelt slechts of het gerechtshof de rechts regels en de vormvoorschriften juist heeft toegepast. Er vindt dus niet een geheel nieuwe behandeling van de zaak plaats. Bij uitspraken van de Centrale Raad beoordeelt de Hoge Raad slechts de juistheid van de toepassing van een beperkt aantal rechts regels. De Hoge Raad kan geen rekening houden met feiten en omstandigheden die voor het eerst in cassatie naar voren worden gebracht. In de procedure voor de Hoge Raad is het niet mogelijk met nadere bewijzen te komen.
De Hoge Raad hoeft niet altijd te motiveren waarom een aangevoerde klacht niet kan leiden tot cassatie (dat is vernietiging van de bestreden uitspraak). Zo’n motivering mag achterwege blijven als de klacht niet noopt tot beantwoording van rechtsvragen in het belang van de rechtseenheid of de rechtsontwikkeling. Dat is vastgelegd in artikel 8l van de Wet op de rechterlijke organisatie. Als de Hoge Raad dat artikel toepast, wordt dat in het arrest vermeld.
Aan de inhoud van deze brochure kunnen geen rechten worden ontleend. De wettelijke bepalingen over het beroep in cassatie kunt u vinden in de
Algemene wet bestuursrecht, in de Algemene wet inzake rijksbelastingen en in de Wet op de rechterlijke organisatie.
Waartegen kunt u beroep in cassatie instellen
U kunt beroep in cassatie instellen tegen:
Er is geen beroep in cassatie mogelijk tegen:
Hoe stelt u beroep in cassatie in
U stelt beroep in cassatie in door een beroepschrift in cassatie in te dienen. Het beroepschrift in cassatie is een brief waarin u uitlegt waarom u het niet eens bent met de uitspraak van het
gerechtshof. Vermeld daarbij zo mogelijk welke rechtsregels of vormvoorschriften het
gerechtshof onjuist heeft toegepast. Het beroepschrift moet dus de gronden van het beroep
bevatten. Het moet zijn ondertekend en van een datum zijn voorzien. Verder moet u een
kopie van de uitspraak van het gerechtshof meesturen. Dit beroepschrift moet u indienen
bij het rechtscollege dat de uitspraak deed (het gerechtshof of de Centrale Raad van
Beroep*).
Het gerechtshof stuurt uw beroepschrift samen met het procesdossier door naar de Hoge Raad.
Binnen zes weken een beroepschrift in cassatie indienen
Uw beroepschrift in cassatie is op tijd als het door het gerechtshof is ontvangen binnen zes weken na de verzending van de uitspraak aan de partijen. De datum van verzending is in de uitspraak vermeld. Uw beroepschrift in cassatie is ook nog op tijd als het binnen zes weken per post is verzonden en binnen zeven weken door het gerechtshof is ontvangen.
Is uw beroepschrift te laat ingediend, dan loopt u het risico dat de Hoge Raad het beroep in cassatie niet inhoudelijk kan behandelen (het beroep in cassatie is dan niet-ontvankelijk). Bij bijzondere omstandigheden kan het zijn dat het overschrijden van de termijn van zes weken niet voor uw rekening komt. U moet die bijzondere omstandigheden dan wel aannemelijk maken. Vakantie, drukte e.d. worden niet als bijzondere omstandigheden beschouwd.
Het is verstandig om uw beroepschrift in cassatie aangetekend te versturen. U kunt dan aantonen dat u het beroepschrift op tijd hebt verstuurd. Natuurlijk kunt u het beroepschrift in cassatie ook persoonlijk afgeven bij de griffie van het gerechtshof, maar dat moet u dan wel binnen de termijn van zes weken doen. Vraag dan altijd om een schriftelijk bewijs van ontvangst.
Als u niet binnen enkele weken nadat u beroep hebt ingesteld een ontvangstbevestiging hebt gekregen, is het verstandig bij de griffie van het gerechtshof te informeren.
Let op: U kunt uw beroepschrift in cassatie ook per fax verzenden. Het is dan alleen op tijd als het door het gerechtshof is ontvangen binnen zes weken na de verzending van de uitspraak aan de partijen. Het is niet mogelijk uw beroepschrift in cassatie per e-mail te verzenden.
Het kan zijn dat u aan de termijn van zes weken niet genoeg hebt voor het opstellen van een volledig beroepschrift, bijvoorbeeld omdat u nog advies wilt inwinnen. Om uw recht op beroep in cassatie niet te verspelen, moet u dan toch binnen zes weken een ‘pro forma’ beroepschrift in cassatie indienen. Dat is een brief waarin nog niet de gronden voor uw beroep in cassatie staan, maar waarin u wel alvast meldt dat u beroep in cassatie instelt. U voegt daarbij een kopie van de uitspraak waartegen u beroep wilt instellen en vraagt daarbij om uitstel voor het geven van een aanvulling. De griffier van de Hoge Raad geeft u dan bericht over een nadere termijn voor het insturen van een aanvulling.
Die termijn bedraagt zes weken na de dagtekening van dat bericht. De Hoge Raad geeft geen verdere verlenging van de termijn voor het insturen van de aanvulling; als u de aanvulling te laat inzendt, wordt het beroep in cassatie over het algemeen niet-ontvankelijk verklaard (dat betekent dat de Hoge Raad het beroep in cassatie niet inhoudelijk behandelt).
Voor de procedure bij de Hoge Raad worden hogere bedragen aan griffierecht geheven dan voor de procedure bij het gerechtshof. In de bedragen wordt het griffierecht verrekend dat eventueel bij het gerechtshof is betaald voor de vervanging van een mondelinge uitspraak door een schriftelijke uitspraak. Als de Hoge Raad u geheel of gedeeltelijk in het gelijk stelt, krijgt u het griffierecht terug van de andere partij.
De bedragen van het griffierecht worden regelmatig gewijzigd. Meer informatie en de bedragen zelf vindt u op het informatieblad ‘Griffierecht’. Achter in deze brochure is vermeld hoe u dit informatieblad kunt bestellen.
Let op: De griffier van de Hoge Raad stuurt u een nota voor het griffierecht. Een nota waarin een termijn wordt genoemd, moet u op tijd voldoen. De termijn bedraagt vier weken. Het griffierecht moet binnen de genoemde termijn op de rekening van de Griffier zijn bijgeschreven. Houd er rekening mee dat met de overschrijving soms wel twee weken gemoeid kunnen zijn. Als u het griffierecht niet binnen de termijn betaalt, wordt het beroep in cassatie over het algemeen niet-ontvankelijk verklaard. Betaal de nota dus per omgaande.
Als u tegen meer dan één uitspraak beroep in cassatie wilt instellen, kunt u dat doen in één beroepschrift in cassatie. Dat voegen van zaken heeft zin, als de zaken samenhangen. In dat geval betaalt u maar eenmaal griffierecht.
Zelf procederen of iemand machtigen
In de belastingprocedure kunt u in beginsel zelf optreden en uw eigen zaak behartigen. U bent dus niet verplicht om een belastingadviseur, een advocaat of een andere deskundige in te schakelen. Als u wel iemand machtigt om namens u beroep in cassatie in te stellen, moet deze gemachtigde een schriftelijke machtiging meesturen. Is de gemachtigde een advocaat dan hoeft geen schriftelijke machtiging te worden meegestuurd. Als u bij de Hoge Raad in uw zaak een pleidooi wilt laten houden, bent u wel verplicht een advocaat in te schakelen. De kosten van een belastingadviseur, een advocaat of een andere deskundige komen in beginsel voor uw eigen rekening.*
Als u een advocaat inschakelt en de kosten daarvan niet (helemaal) kunt betalen, kunt u soms een advocaat toegevoegd krijgen. U betaalt dan wel een eigen bijdrage. Hoe hoog die bijdrage is, hangt af van uw inkomen en uw vermogen. Meer hierover kunt u lezen in de brochure ‘U wilt rechtsbij stand’ en op het informatieblad ‘Inkomensgrenzen en eigen bijdragen gefinancierde rechtsbij stand’. Achter in deze brochure is vermeld hoe u deze kunt bestellen.
* Zie voor vergoeding van deze kosten hierna onder het hoofdstuk 'Vergoeding van proceskosten'.link
Woonplaats kiezen als u in het buitenland woont
Als u niet in Nederland woont of geen vaste woonplaats hebt, moet u in het beroepschrift in cassatie een woonplaats kiezen bij iemand in Nederland. Naar dat adres kan de Hoge Raad dan de stukken zenden. Als u geen woonplaats in Nederland kiest, is het risico dat stukken u niet of te laat bereiken voor uw rekening.
De procedure bij de Hoge Raad wordt gevoerd door het wisselen van stukken. Het is mogelijk in uw zaak een pleidooi te laten houden door een advocaat. De advocaat kan in plaats van de zaak mondeling bij pleidooi toe te lichten een schriftelijke toelichting overleggen of toezenden. Aan de toezending van een schriftelijke toelichting geeft de Hoge Raad de voorkeur. Er gelden vaste termijnen voor het indienen van stukken. Die termijnen worden door de Hoge Raad over het algemeen niet verlengd; op te laat ingediende stukken slaat de Hoge Raad geen acht.
Nadat het griffierecht is ontvangen, zendt de Griffier een kopie van het beroepschrift in cassatie naar de andere partij. Deze partij kan desgewenst binnen acht weken reageren op het beroepschrift in cassatie. Die reactie wordt een verweerschrift genoemd. Als u de belanghebbende bent, kunt u dus een verweerschrift indienen als het bestuursorgaan (de rijksbelastingdienst, de gemeente, e.d.) beroep in cassatie heeft ingesteld tegen een uitspraak van het gerechtshof waarbij u in het gelijk bent gesteld. Een gemachtigde die een verweerschrift indient, moet een schriftelijke machtiging meesturen. Is de gemachtigde een advocaat dan is dit niet nodig.
Als u een verweerschrift indient en niet in Nederland woont of geen vaste woonplaats hebt, moet u in het verweerschrift een woonplaats kiezen bij iemand in Nederland. Naar dat adres kan de Hoge Raad dan de stukken zenden.
Conclusies van repliek en dupliek
De Griffier zendt een kopie van een op tijd ingediend verweerschrift naar de partij die beroep in cassatie heeft ingesteld. Deze partij kan desgewenst binnen vier weken reageren op het verweerschrift (tenzij hij in de zaak een pleidooi wil laten houden; zie hierna). Die reactie wordt een conclusie van repliek genoemd. De Griffier zendt een kopie van een op tijd ingediende conclusie van repliek naar de andere partij. Deze partij kan desgewenst binnen vier weken reageren op die conclusie. Die reactie wordt een conclusie van dupliek genoemd.
Pleidooi of schriftelijke toelichting
Degene die beroep in cassatie instelt, kan in zijn beroepschrift verzoeken om de zaak mondeling of schriftelijk te laten toelichten door een advocaat. Hij /zij kan dat verzoek ook nog doen binnen twee weken nadat een kopie van het verweerschrift aan hem is toegezonden. Als hij zo’n verzoek heeft gedaan, kan hij geen conclusie van repliek indienen. Hij kan dan op het verweerschrift reageren in de toelichting die zijn advocaat zal geven. De andere partij kan enkel in het verweerschrift verzoeken om de zaak te laten toelichten door een advocaat. De Hoge Raad wijst te laat ingediende verzoeken om een mondelinge of schriftelijke toelichting af.
Als één van de partijen heeft verzocht om de zaak te laten toelichten door een advocaat krijgt ook de andere partij de gelegenheid daartoe. Hij is echter niet verplicht van die mogelijkheid gebruik te maken. Voor het toezenden van een schriftelijke toelichting stelt de Griffier een termijn van zes weken. Naar aanleiding van een binnen deze termijn gedaan verzoek om uitstel stelt de Griffier eenmaal een nadere termijn van zes weken.
Voor het overleggen van een schriftelijke toelichting of het mondeling bij pleidooi toelichten stelt de Hoge Raad een datum vast, die de Griffier aan beide partijen meedeelt. Een verzoek om uitstel wordt eenmaal ingewilligd.
Incidenteel beroep in cassatie
Het komt voor dat beide partijen binnen de termijn beroep in cassatie instellen. In dat geval geldt voor beide beroepen de procedure zoals hiervoor beschreven. Als slechts één van de partijen binnen de termijn beroep in cassatie heeft ingesteld, kan de andere partij desgewenst bij het verweerschrift alsnog beroep in cassatie instellen. Dat wordt incidenteel beroep in cassatie genoemd. Het instellen van incidenteel beroep in cassatie kan nuttig zijn als het gerechtshof één of meer van uw stellingen heeft verworpen, maar u desondanks, op een andere grond, geheel of gedeeltelijk in het gelijk heeft gesteld. Het incidentele beroep in cassatie moet u dan richten tegen de oordelen van het gerechtshof waarbij uw stellingen zijn verworpen. Als u incidenteel beroep in cassatie instelt, moet u dat in het verweerschrift uitdrukkelijk aangeven. U kunt ook tegelijk met het verweerschrift een afzonderlijke brief toezenden, waarin u incidenteel beroep in cassatie instelt.
Aan het laatste geeft de Hoge Raad de voorkeur, Op een verzoek daartoe stelt de Griffier eenmaal een termijn van zes weken voor het toezenden van een nadere motivering van het incidentele beroep in cassatie.
De Griffier zendt een kopie van een op tijd ingediend geschrift waarbij incidenteel beroep in cassatie is ingesteld naar de andere partij. Deze partij kan desgewenst binnen vier weken daarop reageren. Die reactie wordt de beantwoording van het incidentele beroep in cassatie genoemd.
Let op: Op de beantwoording van het incidentele beroep in cassatie kan in beginsel niet meer worden gereageerd. Als u daarop toch zou willen reageren, moet u de Hoge Raad vragen om toestemming voor het indienen van een conclusie van repliek.
In sommige zaken geeft de Procureur-Generaal bij de Hoge Raad of één van de Advocaten-Generaal een onpartijdig advies aan de Hoge Raad. Dit advies wordt een conclusie genoemd. De partijen krijgen een kopie van de conclusie toegezonden. Zij kunnen daarop binnen een termijn van twee weken reageren.
Is een zaak spoedeisend, dan kan de Hoge Raad bepalen dat de zaak versneld zal worden behandeld. Beide partijen kunnen om een versnelde behandeling vragen. Als de Hoge Raad het verzoek inwilligt, gelden kortere termijnen voor het betalen van griffierecht en het inzenden van stukken.
De beslissing van de Hoge Raad wordt in het openbaar uitgesproken. De partijen krijgen daarvan bericht. Direct na de uitspraak in het openbaar zendt de Griffier afschriften van het arrest van de Hoge Raad aan de partijen.
In het beroepschrift of in het verweerschrift kunt u de Hoge Raad verzoeken de andere partij te veroordelen in de kosten die u voor de procedure hebt moeten maken. Het gaat daarbij niet om een volledige vergoeding van de proceskosten, maar om een tegemoetkoming in een aantal kosten, zoals de kosten van beroepsmatig verleende rechtshulp.
Als u in het ongelijk wordt gesteld, krijgt u in het algemeen geen proceskosten vergoed. Als u beroep in cassatie hebt ingesteld en dit vervolgens hebt ingetrokken omdat het bestuursorgaan (de rijksbelastingdienst, de gemeente, e.d.) alsnog geheel of gedeeltelijk aan uw bezwaar is tegemoetgekomen, kunt u ook om een kostenveroordeling van het bestuursorgaan verzoeken.
Dit verzoek om kostenveroordeling moet tegelijk met de intrekking van het beroep in cassatie worden gedaan.
Belastingkamers, Centrale Raad van Beroep en Hoge Raad
|
|
|
|
|
|
|
|
Over de volgende onderwerpen zijn aparte brochures verkrijgbaar: links
Hebt u vragen of wilt u meer informatie
Voor algemene informatie en het aanvragen van brochures kunt u contact opnemen met de telefonische informatielijn van de gezamenlijke ministeries:
U kunt ook contact opnemen met:
Aan de inhoud van deze brochure kunnen geen rechten worden ontleend.