Ga naar de vernieuwde website van Advocaten.nl
Merken en hoe ze te beschermen
Inleiding: Het belang van merken is de laatste jaren alleen maar toegenomen. In deze brochure stelt het Benelux-Merkenbureau, de officiële instantie voor de inschrijving van merken in de Benelux, zich daarom graag aan u voor.
Merken zijn in de hedendaagse samenleving niet meer weg te denken. Niet alleen zijn merken noodzakelijk om produkten of diensten van elkaar te onderscheiden, ook hebben ze vaak een belangrijke expressieve en zelfs emotionele waarde. Vooral in marketing en reclame is het belang van merken sterk toegenomen. De aanwezigheid van merken is dan ook een vanzelfsprekendheid.
Merken helpen de consument bij het kopen van het produkt van zijn keuze: bijvoorbeeld omdat hij weet dat het merk dat hij verkiest van een bepaalde kwaliteit is. Het creëren van een sterk merk is voor een ondernemer dan ook van essentieel belang.
Een belang dat veelal grote investeringen met zich meebrengt en dus vraagt om een goede bescherming. De Benelux-Merken wet helpt de producenten hierbij. Het inschrijven van een merk is voor iedereen een belangrijke eerste stap om een merk veilig te stellen en namaak tegen te gaan.
België, Nederland en Luxemburg vormen sinds 1958 een Economische Unie. Voortbouwend
daarop werd in 1962 een verdrag ondertekend dat de merken-wetgeving van deze drie landen
harmoniseerde Deze wet trad in 1971 in werking.
Als gevolg hiervan werd het Benelux-Merkenbureau opgericht, de instantie die belast is met
de inschrijving van waren- en dienstmerken Het Benelux-Merkenbureau is daarmee het enige
officiële bureau voor de registratie van merken in de Benelux. Het aantal ingeschreven
merken vertoont door de jaren heen een sterke stijging en bedraagt inmiddels meer dan
500.000. Bij het in Den Haag gevestigde Merkenbureau werken zon 100 mensen, om de
dagelijkse stroom van merken-registraties zo efficiënt, maar ook zo zorgvuldig mogelijk
af te handelen. Ook een internationale registratie kan hier ingediend worden. Daarnaast
kunt u terecht voor inlichtingen over ingeschreven merken. Kortom: het
Benelux-Merkenbureau is u graag van dienst.
Een merk kent vele verschijningsvormen De wet geeft aan dat ieder teken dat in staat is de waren of diensten van een onderneming te onderscheiden een merk kan zijn. Het kan gaan om een woordmerk, een beeldmerk of een combinatie hiervan. Droste, Spa of Philips zijn bijvoorbeeld als woordmerken beschermd. Een voorbeeld van een beeldmerk is de rood-gele schelp van Shell. De naam Nationale Nederlanden in combinatie met de gestileerde "N" vormt een gecombineerd woord-beeldmerk. Ook kleuren (denk aan het gele Kodak-merk), cijfer- en lettercombinaties (bijvoorbeeld Q8, 4711, AKZO) en tekeningen en vormen (bijvoorbeeld de Adidas-strepen, het Coca-Cola flesje) worden als merk beschouwd.
Alvorens een merk daadwerkelijk gebruikt gaat worden, op bijvoorbeeld het produkt zelf, in reclame of drukwerk, is het van het grootste belang er zeker van te zijn of een merk nog "vrij" is. Dit is in de regel het geval wanneer een merk of een overeenstemmend merk niet al eerder door een ander werd gedeponeerd.
Alle in de Benelux gedeponeerde en ingeschreven merken zijn opgenomen in het bestand van het Benelux-Merkenbureau Op basis daarvan kan het Benelux-Merkenbureau voor u nagaan of een merk reeds werd gedeponeerd of ingeschreven in de Benelux voor de produkten of diensten, waarvoor u uw merk wilt gaan gebruiken.
Als een merk daadwerkelijk vrij is, dient u ervoor te zorgen dat het wordt beschermd. Alleen door het te deponeren en te laten inschrijven bij het Benelux-Merkenbureau verkrijgt u exclusief recht op het merk.
Voordat een merk kan worden ingeschreven is een zogeheten nieuwheidsonderzoek noodzakelijk. Dit onderzoek, waarvan het resultaat normaliter enige maanden na het depot bekendgemaakt wordt, kan ook onafhankelijk van een depot gedaan worden. Het voordeel hiervan is, dat eventuele beletselen vanwege eerder gedeponeerde merken, bekend zijn voordat u besluit een merk te deponeren. Het nieuwheidsonderzoek kan tegen een extra vergoeding ook versneld worden uitgevoerd, waarbij u het resultaat binnen 10 dagen ontvangt.
Iedereen kan een merk deponeren: een particulier, de eigenaar van een eenmanszaak, een N.V. of een andere rechtspersoon. Dat kan door uzelf worden gedaan, maar ook door gespecialiseerde merkengemachtigden. Deze gemachtigden kunnen u adviseren over merkenbescherming en wikkelen indien u dat wenst alle correspondentie met het Benelux-Merkenbureau af.
Vooral bedrijven die weinig ervaring hebben met de registratie van merken doen er verstandig aan zich door een gemachtigde te laten bijstaan. Adressen kunt u aanvragen bij het administratiekantoor van de Beneluxvereniging voor Merken- en Modellenwet (BMM):
In beide gevallen wordt de feitelijke inschrijving echter door het Benelux-Merkenbureau uitgevoerd.
Waar kan een merk worden gedeponeerd?
Dit kan rechtstreeks bij het Benelux-Merkenbureau, maar ook bij de Nationale Diensten te Brussel of Luxemburg.
Hoe werkt het deponeren van een merk?
Allereerst dient u voor het deponeren van een merk de daarvoor bestemde formulieren aan
te vragen. Deze zijn gratis verkrijgbaar bij het Benelux-Merkenbureau en de Nationale
Diensten en kunnen zowel in het Nederlands als in het Frans ingediend worden.
De formulieren kunnen persoonlijk afgegeven dan wel via de post verstuurd worden. Maar ook
per telefax is mogelijk, zij het dat het originele formulier dan binnen 14 dagen alsnog
moet worden toegezonden. Bij dit formulier ontvangt u een toelichting en aanwijzingen over
de wijze waarop u de verschuldigde bedragen kunt voldoen.
Bij het formulier dient een verzoek tot een onderzoek naar eerdere inschrijvingen toegevoegd te worden, dan wel een bewijs dat dit onderzoek reeds werd verricht. Het Benelux-Merkenbureau of de Nationale Diensten beoordelen vervolgens de ingediende stukken op volledigheid en juistheid.
Indien het verzoek tot onderzoek gelijktijdig met het depot wordt gedaan, ontvangt u na
enige maanden het resultaat van het onderzoek. Na ontvangst hiervan dient u binnen een
termijn van zes maanden aan het Benelux-Merkenbureau schriftelijk te melden dat u tot
inschrijving van uw merk wilt overgaan.
Als niet wordt gereageerd binnen de bovenvermelde termijn wordt het depot verder buiten
behandeling gelaten en wordt een deel van de betaalde rechten terugbetaald. Indien wel
tijdig wordt gereageerd, wordt het merk in het Benelux-register ingeschreven en
gepubliceerd in het Benelux-Merkenblad. U ontvangt dan een bewijs van inschrijving.
Per 1 januari 1996 kan het Benelux-Merkenbureau de inschrijving van bepaalde merken weigeren, onder andere wanneer deze ieder onderscheidend vermogen missen, zoals bijvoorbeeld "lekkere kaas" voor zuivelprodukten en "assurance-vie" voor levensverzekeringen.
Beschermingsduur en vernieuwing
De inschrijving in het Benelux-Merkenregister heeft een geldigheidsduur van 10 jaar, te rekenen vanaf de datum van het depot. Zes maanden voordat de inschrijving vervalt, wordt de merkhouder hieraan schriftelijk herinnerd, zodat tijdig een verzoek tot vernieuwing gedaan kan worden voor weer een periode van tien jaar.
In het Benelux-register worden alle gemelde wijzigingen opgenomen, zoals bijvoorbeeld wijzigingen van naam of adres van de merkhouder, overdracht of licentie van het merk, pand en beslag.
Het Benelux-depot van een merk biedt bescherming in de drie Benelux-landen. Hoewel bescherming in andere landen in principe in elk betrokken land aangevraagd moet worden, kan dat voor een groot aantal landen door middel van één aanvraag.
Er bestaat namelijk een internationale overeenkomst, de Overeenkomst van Madrid, waarbij meer dan 40 landen zijn aangesloten, waaronder de drie Benelux-landen. Hierdoor is het mogelijk bescherming in al deze landen, of in enkele daarvan, aan te vragen door middel van één aanvraag. Deze aanvraag moet bij het Benelux -Merkenbureau ingediend worden.
Daarnaast heeft men met ingang van 1 januari 1996 de mogelijkheid om een Gemeenschapsmerk aan te vragen, dat geldt voor de gehele Europese Unie. Aanvragen daartoe zullen worden behandeld door het "Bureau voor Harmonisatie binnen de Interne Markt (merken, tekeningen en modellen)" dat in Alicante, Spanje is gevestigd.
Kosten
Voor het Benelux-depot en voor elke wijziging van de registergegevens moeten taksen betaald worden.
Verdere inlichtingen, alsmede de benodigde formulieren en tarieven-lijsten kunt u verkrijgen bij het Benelux-Merkenbureau of bij de Nationale Diensten.