Ga naar de vernieuwde website van Advocaten.nl

U wilt rechtsbijstand

Vooraf
In deze brochure vindt u informatie over de verschillende manieren waarop u rechtsbijstand kunt krijgen. Bijvoorbeeld door een advocaat in te schakelen of uw vakbond. U kunt ook terecht bij een buro voor rechtshulp, de sociale raadslieden van uw gemeente of een rechtswinkel. Kortom, er zijn tal van instanties waar u kunt aankloppen voor juridisch advies. Welke instanties dat zijn, wat het verschil daartussen is en aan welke voorwaarden u in sommige gevallen moet voldoen, leest u in deze brochure. In deze folder wordt een aantal keer verwezen naar andere folders, die door aanklikken in uw beeld verschijnen. Indien u vragen hebt kunt u deze mailen aan advocaten.nl

inhoud

 

A.1 U hebt een juridisch probleem
A.2 U wilt advies
A.3 U wilt of moet een procedure voeren

B.1 Welke rechtsbijstandverleners zijn er
B.2 Een advocaat
B.3 Buro voor rechtshulp
B.4 Vakbond
B.5 Wets- en rechtswinkels
B.6 Sociale raadslieden bij de gemeente
B.7 De deurwaarder
B.8 De consumentenbond
B.9 De ANWB
B.10 Vereniging Eigen Huis

C.1 Door de overheid gefinancierde rechtsbijstand
C.2 De Raad voor Rechtsbijstand
C.3 Toevoeging
C.4 Een rechtsbijstandverzekering

D.1 Meer informatie
D.2 Andere folders

A.1 U HEBT EEN JURIDISCHE PROBLEEM
In het dagelijkse leven kan iedereen met juridische problemen te maken krijgen. De huur wordt opgezegd, u wordt ontslagen, uw huisbaas weigert noodzakelijke reparaties te verrichten. U hebt problemen met de belasting of moeilijkheden met een uitkering, uw wasmachine wordt niet naar behoren gerepareerd, u gaat scheiden of na een verkeersongeval krijgt u uw schade niet vergoed. Kortom het recht heeft vele kanten - de kans is aanwezig dat u er ooit mee in aanraking komt.

Het kan ook zijn dat u juridische informatie nodig hebt voordat u een belangrijke beslissing neemt. Bijvoorbeeld voordat u een baan accepteert, een lening afsluit of voordat u woonruimte huurt. In al die gevallen is het goed om te weten waar u terecht kunt voor juridisch advies.

A.2
U WILT ADVIES
Voor advies kunt u bij alle rechtsbijstandverleners terecht. Dus bij een buro voor rechtshulp, uw vakbond, een advocaat of de sociale raadslieden van uw gemeente.

A.3
U WILT OF MOET EEN PROCEDURE VOLGEN

Civielrecht
Wilt of moet u procederen voor het kantongerecht dan bent u niet verplicht om een advocaat in te schakelen. U mag voor het kantongerecht uw eigen zaak verdedigen. Ook kunt u zich laten vertegenwoordigen door iemand anders die juridisch geschoold is, bijvoorbeeld een deurwaarder.

Bij de rechtbank, het gerechtshof en de Hoge Raad hebt u altijd een advocaat nodig. Anders neemt de rechter uw zaak niet in behandeling.

Bestuursrecht
Bestuursrecht is het recht dat zich bezighoudt met beslissingen van de overheid, bijvoorbeeld over bouwvergunningen of uitkeringen. In het bestuursrecht hebt u geen advocaat nodig. Ook nu kunt u uw eigen zaak behartigen. Maar als het een ingewikkelde zaak is, is het vaak verstandig om wel een deskundige, bijvoorbeeld een advocaat, in te schakelen.

Strafrecht
Ook in strafzaken hoeft u in principe geen advocaat te nemen. U mag uw eigen verdediging voeren. Zit u in voorarrest dan krijgt u automatisch een advocaat toegewezen. U mag dan altijd om een andere advocaat vragen, als u dat wilt. Zit u niet in voorarrest dan moet u zelf contact opnemen met een advocaat.


B.1 WELKE RECHTSBIJSTANDVERLENERS ZIJN ER

B.2
EEN ADVOCAAT
De meeste mensen gaan voor rechtsbijstand naar een advocaat, zowel voor juridisch advies als voor het voeren van procedure. Zoals u hiervoor kon lezen is dat verplicht in civiele zaken bij de rechtbank, het gerechtshof of de Hoge Raad. Maar ook in zaken waarin het niet verplicht is een advocaat te nemen (kantongerechtszaken, strafzaken of bestuursrechtelijke zaken), is het vaak verstandig u te laten bijstaan door een advocaat. Zeker als uw tegenpartij wel een advocaat heeft ingeschakeld.

Wie moet u hebben
Vaak zijn advocaten gespecialiseerd in een bepaald soort zaken. De een doet meer strafzaken, een ander is weer heel goed in zaken op het gebied van verzekeringen en uitkeringen. Soms kan het buro voor rechtshulp u vertellen welke advocaat u moet hebben voor een bepaalde zaak. U kunt ook informatie vragen bij de Orde van Advocaten, dat is een organisatie waar alle advocaten in Nederland lid van zijn. Kunnen zij u niet verder helpen, dan kunt u natuurlijk ook bij een aantal advocatenkantoren informeren.

Nederlandse Orde van Advocaten, Postbus 30851, 2500 GW Den Haag, telefoon 070 - 328 82 28

Het eerste gesprek
Bij een aantal advocaten kunt u terecht voor een gratis kennismakingsgesprek. In dit eerste gesprek van ongeveer een half uur, zal de advocaat uw zaak bekijken en u adviseren over de te nemen stappen. Vraag wel vooraf of de door u gekozen advocaat u kosten in rekening brengt voor dit eerste gesprek. U kunt bellen met 0900 2386228 om een dergelijk advocaat in uw buurt te vinden. Dit nummer kan u interactief nader informeren.

Kosten
Op dit moment (2002) is het advies uur-tarief van een advocaat fl. 350,-. Voor vele mensen zijn deze kosten een probleem. Wilt of moet u procederen, maar kunt u een advocaat niet (volledig) bekostigen, dan kunt u (soms) aanspraak maken op door de overheid gefinancierde rechtsbijstand. Dat betekent dat de overheid een deel van de kosten voor haar rekening neemt. Dit is onder andere afhankelijk van uw inkomen en vermogen.

Meer hierover leest u onder het kopje "DOOR DE OVERHEID GEFINANCIERDE RECHTSBIJSTAND" onder nr C.1

Als u teveel verdient of uw vermogen is te hoog om in aanmerking te komen voor door de overheid gefinancierde rechtsbijstand, dan moet u uw advocaat volledig zelf betalen. U kunt overwegen een rechtsbijstandverzekering af te sluiten. Mocht u in een juridische kwestie betrokken raken, dan betaalt de verzekering de kosten van de advocaat, soms na aftrek van een eigen risico. Meer informatie over de rechtsbijstandverzekering vindt u bij "EEN RECHTSBIJSTANDVERZEKERING"


Meer informatie over de kosten van een advocaat vindt u in de folders "KOSTEN VAN EEN GERECHTELIJKE PROCEDURE" en "ZO REKENT UW ADVOCAAT".


B.3
BURO VOOR RECHTSHULP
In zo`n 50 gemeenten in Nederland is een buro voor rechtshulp gevestigd. Waar u de buro`s kunt vinden staat achterin deze folder. Bij de juristen van de buro`s voor rechtshulp kunt u terecht voor informatie, juridisch advies en proceshulp. Zij behandelen vooral zaken op het gebied van arbeid, ontslag, uitkeringen, huur en verblijf (vreemdelingenzaken).

Gratis spreekuur
De buro`s voor rechtshulp houden gratis spreekuren. Op zo`n spreekuur kunt u altijd terecht voor advies, ongeacht de hoogte van uw inkomen. Tijdens het eerste gesprek maakt de juridisch medewerker van het buro een inschatting van uw zaak.

`Voortgezet spreekuur"
Valt uw inkomen binnen de wettelijk vastgestelde grenzen en voldoet uw verzoek ook in andere opzichten aan de voorwaarden, dan kunt u rechtsbijstand krijgen. Als uw probleem betrekkelijk eenvoudig en snel opgelost kan worden, dan kunt u gebruik maken van een zogenoemd `voortgezet spreekuur". Een medewerker van het buro zal u verder hulp verlenen. U betaalt alleen een kleine bijdrage. Het buro kan dan twee uur aan uw zaak besteden.

Is er meer tijd, dan zal het buro voor rechtshulp een toevoeging voor u vragen. Wat dat is lees u onder het kopje `TOEVOEGING". Een buro-jurist kan dan meer tijd aan uw zaak besteden.

Uw inkomen is te hoog
Als uw inkomen te hoog is moet u de kosten van rechtsbijstand zelf betalen. Hoe hoog uw inkomen maximaal mag zijn, kunt u nalezen in de folder "KOSTEN VAN EEN GERECHTELIJKE PROCEDURE" of  "ZO REKENT UW ADVOCAAT".

Meer informatie over de hulp die een buro voor rechtshulp u kan bieden, vindt u in de folder "Het buro voor rechtshulp is er ook voor u!".
Er is een buro voor rechtshulp in: Alkmaar, Almelo, Amsterdam, Arnhem, Assen, Breda, Den Bosch, Den Haag, Dordrecht, Groningen, Haarlem, Leeuwarden, Maastricht, Middelburg, Roermond, Rotterdam, Utrecht, Zutphen, Zwolle.

De bijkantoren van de buro's voor rechtshulp zijn gevestigd in:
Alphen a/d Rijn, Almere-stad, Amersfoort, Apeldoorn, Appingendam, Bergen op Zoom, Delft, Deventer, Doetinchem, Eindhoven, Emmen, Enschede, Gorinchem, Gouda, Heerlen, Helmond, Hoogeveen, Hoorn, Leiden, Lelystad, Nijmegen, Oss, Roosendaal, Schiedam, Spijkenisse, Tilburg, Venlo, Weert, Winschoten, Zaandam.

Adressen en telefoonnummers vindt u in het telefoonboek. U kunt de adressen ook opvragen bij de
Landelijke Organisatie Buro's voor Rechtshulp (LOB), Torenstraat 172, 2513 BW Den Haag, telefoon 070 - 356 06 20.


B.4
VAKBOND
Elke vakbond heeft een juridische dienst. Bent u aangesloten bij een vakbond (FNV, CNV etc.), dan kunt u altijd bij de juridische dienst terecht voor informatie en advies. Ook helpen ze u bij arbeidsconflicten en problemen op het gebied van sociale zekerheid (uitkeringen). Als u lid bent van de bond zijn aan deze werkzaamheden voor u geen kosten verbonden.

B.5
WETS- EN RECHTSWINKELS
Wets- en rechtswinkels zijn er voor iedereen. Ook hier kunt u terecht voor informatie en advies. Op de wets-en rechtswinkels werken vrijwilligers, vaak juridische studenten.

B.6
SOCIALE RAADSLIEDEN BIJ DE GEMEENTE
Veel gemeenten hebben sociale raadslieden in dienst. U kunt bij het gemeentehuis navragen of ook in uw gemeente sociale raadslieden werkzaam zijn. U kunt bij sociale raadslieden terecht met allerlei vragen op sociaal en maatschappelijk gebied. Ook met juridische vragen, vooral op het gebied van wonen, sociale zekerheid, belastingen etc., maar ook als u bijvoorbeeld financiële problemen, kunt u hen om raad vragen. Het advies is kosteloos.

Landelijke Vereniging Sociale Raadslieden, Postbus 521, 4100 AM Culemborg, telefoon 03450 - 3 04 95

B.7
DE DEURWAARDER
Ook deurwaarders verlenen juridische bijstand. Vooral als het gaat om het innen van openstaande rekeningen. Maar ook voor advies op ander terrein (meestal financieel) kunt u bij een deurwaarder terecht. Een deurwaarder kan ook voor u optreden in een civiele kantongerechtsprocedure - hiervoor hebt u immers geen advocaat nodig.

B.8
DE CONSUMENTENBOND
Als u lid bent van de Consumentenbond kunt u ook daar terecht voor gratis juridisch advies. De Consumentenbond verleent al haar leden schriftelijk of telefonisch advies over `consumentenzaken". Dat zijn zaken op het gebied van koop en huur van produkten en/of diensten. U kunt ook een persoonlijk gesprek aanvragen met iemand van de Consumentenbond. De Consumentenbond biedt geen individuele proceshulp, maar bemiddelt wel in conflicten met bijvoorbeeld fabrikanten, leveranciers en dienstverleners, Voorwaarde is weer dat u lid bent van de Consumentenbond. Aan de bemiddeling zijn geen kosten verbonden.

Consumentenbond, Leeghwaterplein 26, Postbus 28000, 2502 KA Den Haag, telefoon 070 - 483 74 00

B.9
DE ANWB
Bent u lid van de ANWB dan kunt u gratis juridisch advies krijgen op het gebied van verkeer, recreatie en toerisme. Voor advies na een ernstig verkeersongeval is een lidmaatschap niet vereist.

Bij juridische problemen in het buitenland waarbij geen eigen vervoermiddel betrokken is, biedt het ANWB-lidmaatschap volledig kosteloze rechtsbijstand. Bijvoorbeeld bij ongevallen als wandelaar, bus- of vliegpassagier of skiër. Hebt u een Internationale Reis- en Kredietbrief dan geldt de kosteloze behandeling ook voor juridische problemen in het buitenland met uw eigen vervoermiddel. Voor rechtsbijstand in het binnenland kunt u bij de ANWB verschillende rechtsbijstandsverzekeringen afsluiten. Zonder zo'n verzekering is behandeling tegen tarief mogelijk, waarbij de kosten zoveel mogelijk op de tegenpartij worden verhaald. Voor meer informatie of een afspraak voor het gratis spreekuur, kunt u contact opnemen met de ANWB, afdeling Rechtshulp.

ANWB Rechtshulp, Wassenaarseweg 220, Postbus 93200, 2509 BA Den Haag, telefoon 070 - 314 77 88
speciaal voor verkeersslachtoffers: telefoon 070 - 314 77 66 (ook voor niet-leden)


B.10
VERENIGING EIGEN HUIS
Bent u huiseigenaar dan kunt met allerlei problemen die te maken hebben met uw "eigen huis" terecht bij de Vereniging Eigen Huis. U moet dan wel lid zijn van der vereniging. De Vereniging Eigen Huis geeft advies en begeleiding op financieel-, bouwtechnisch- en juridisch advies. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met de Vereniging Eigen Huis.

Vereniging Eigen Huis, Postbus 735 3800 AS Amersfoort, telefoon 033 - 507 750

C.1
DOOR DE OVERHEID GEFINANCIERDE RECHTSBIJSTAND.
Afhankelijk van de hoogte van het inkomen van u en uw partner en het vermogen dat u bezit, kunt u in aanmerking komen voor door de overheid gefinancierde rechtsbijstand. Dit betekent dat de overheid een deel van de kosten voor haar rekening neemt. U betaalt wel altijd een eigen bijdrage. Hoe hoog uw inkomen en vermogen mogen zijn en hoe hoog uw eigen bijdrage maximaal is, kunt u nalezen in de brochure "KOSTEN VAN EEN GERECHTELIJKE PROCEDURE", maar u kunt het ook vragen aan uw advocaat, bij een buro voor rechtshulp, en ook bij uw gemeente (de sociale dienst) weten ze het meestal wel.

Verklaring omtrent Inkomen en Vermogen
Om in aanmerking te kunnen komen voor door de overheid gefinancierde rechtsbijstand moet u een Verklaring omtrent Inkomen en Vermogen (VIV). Die VIV haalt u bij uw gemeente. Bij de VIV vindt u een invulinstructie en folder waarin exact staat wat u moet invullen en welke bewijsstukken u moet meenemen. U vult de verklaring in en laat die controleren door de gemeente. De gemeente kijkt of u het formulier volledig ingevuld hebt en vergelijkt de ingevulde bedragen met de meegebrachte bewijsstukken. Als alles volledig en juist is ingevuld zet de gemeente-ambtenaar een stempel op het formulier. Pas dan is de verklaring geldig.

Met de afgestempelde VIV gaat u naar uw advocaat of een andere rechtsbijstandverlener. Hij vult VIV aan met gegevens over uw zaak en stuurt dit op naar de Raad voor Rechtsbijstand.

C.2
DE RAAD VOOR RECHTSBIJSTAND
Aan de hand van de gegevens over uw inkomen en vermogen en de gegevens over uw zaak bepaalt de Raad voor Rechtsbijstand of u in aanmerking komt voor door de overheid gefinancierde rechtsbijstand. Zo ja, dan wordt een advocaat toegewezen. Dit heet toevoeging.

Er zijn vijf Raden voor Rechtsbijstand in Nederland. Elke Raad werkt in een eigen gebied. De adressen van de Raden vindt u achterin deze folder.

De Raad voor Rechtsbijstand controleert de gegevens op uw VIV nogmaals. Zij doet dit o.a. aan de hand van uw informatie. De Raad heeft daartoe inzage in de bestanden van de volgende instanties:

Als blijkt dat u onjuiste gegevens hebt ingevuld wordt uw aanvraag afgewezen of wordt uw toevoeging ingetrokken. U moet in dat geval de reeds gemaakte kosten volledig zelf betalen.

C.3
TOEVOEGING
Een advocaat of een medewerker van een buro voor rechtshulp moet de toevoeging dus aanvragen bij de Raad voor Rechtsbijstand.
DE RAAD BEOORDEELT:

Waar moet u aan voldoen
Om in aanmerking te komen voor een toevoeging moet u aan de volgende punten voldoen:

Beslissing van de Raad voor Rechtsbijstand
De Raad stelt u en uw advocaat op de hoogte van hun beslissing op uw aanvraag. Op de beslissing staat vermeld welk inkomen/vermogen in aanmerking is genomen. Ook staat op de beslissing hoe hoog uw eigen bijdrage is. U moet namelijk altijd zelf een eigen bijdrage betalen. Hoe hoog die bijdrage is, is weer afhankelijk van uw inkomen en vermogen. Informatie over de hoogte van de EIGEN BIJDRAGE vindt u in dit overzicht (klik hier) of in de folder "KOSTEN VAN EEN GERECHTELIJKE PROCEDURE". De eigen bijdrage moet u betalen aan uw advocaat of aan het buro voor rechtshulp.

Na afloop van de procedure ontvangt uw advocaat een vergoeding van de overheid. Naast uw eigen bijdrage hoeft u hem dus geen salaris te betalen.

Voorwaardelijke toevoeging
Soms ontvangt u van de Raad een voorwaardelijke toevoeging. Bijvoorbeeld omdat uw financiële positie niet voldoende duidelijk is, of omdat verwacht wordt dat u door de procedure zoveel geld ontvangt, dat u achteraf niet meer binnen de inkomens- en/of vermogensgrenzen valt. Op de toevoeging staat duidelijk aangegeven of het om een voorwaardelijke toevoeging gaat.

Hebt u een voorwaardelijke toevoeging ontvangen en is na de procedure uw inkomens- of vermogenspositie zozeer verbeterd dat u niet in aanmerking had kunnen komen voor gefinancierde rechtsbijstand, dan moet u achteraf zelf het salaris van uw advocaat betalen.

U bent het niet eens met de beslissing van de Raad voor Rechtsbijstand
Als u het niet eens bent met de beslissing van de Raad (bijvoorbeeld omdat uw aanvraag is afgewezen of omdat u uw eigen bijdrage te hoog vindt), dan kunt u bezwaar maken. Hoe dat in z'n werk gaat staat aangegeven op de beslissing van de Raad.
Voor adressen van de Raad klikt u hier

C.4
EEN RECHTSBIJSTANDVERZEKERING
Als u niet binnen de inkomens- of vermogensgrenzen valt - u komt dat dus niet in aanmerking voor door de overheid gefinancierde rechtsbijstand - kunt u overwegen een rechtsbijstandverzekering af te sluiten. Ook als u een redelijk hoog inkomen heeft - maar nog wel binnen de grenzen valt - kan een rechtsbijstandverzekering voordeliger zijn. De maximum eigen bijdrage wordt in het algemeen jaarlijks verhoogd.

Een rechtsbijstandverzekering kunt u afsluiten bij een verzekeringsmaatschappij. Wordt u geconfronteerd met een juridisch probleem dan kunt u gebruik maken van de juristen van de verzekeringsmaatschappij of, na overleg met de maatschappij, van externe deskundigen - bijvoorbeeld advocaten en deurwaarders. De maatschappij betaalt uw rekeningen. Meestal bent u verzekerd tot een bepaald maximum bedrag. Per verzekeringsmaatschappij verschillen de voorwaarden (welke juridische problemen zijn wel en welke zijn niet gedekt), de maximum bedragen en de premies (gemiddeld tussen de fl. 200,- en fl. 300,- per jaar). Voor meer informatie kunt u terecht bij de Consumentenbond of bij een verzekeringsmaatschappij.

D.1
MEER INFORMATIE
Voor meer informatie en met vragen kunt u terecht bij Advocare® (stuur een E-mail door hier te klikken) of een buro voor rechtshulp, een advocaat of de Raad voor Rechtshulp. Adressen van de Raad voor de Rechtsbijstand vindt u hier (Klik hier).
U kunt ook contact opnemen met de afdeling service-voorlichting van het ministerie van Justitie, Postbus 20301, 2500 EH Den Haag, telefoon (070) - 370 68 50 (alleen voor informatie).

D.2
ANDERE FOLDERS
In deze folders kwam u titels tegen van een aantal andere folders.